ARTIKEL / TOCATI FESTIVAL
Links
TOCATI: HET IS AAN JOU
Hoe kunnen traditionele spelen en sporten vandaag een antwoord bieden op hedendaagse uitdagingen en de samenleving versterken? Tijdens het Tocatì Festival 2025 in Verona werd opnieuw duidelijk hoe krachtig spel kan zijn als drager van cultureel geheugen, identiteitsvorming en gemeenschapszin. Het festival, gedragen door AGA (Associatoin Giochi Antichi), brengt de homo ludens samen en tovert Verona om in één grote speelplaats vol traditionele sporten en spel.
Ook Sportimonium was er bij met een bijdrage over het (her)beleven van traditionele sporten en spelen in ons land tijdens erfgoeddag ‘Game on’. We toonden met plezier aan hoe spelvormen & tradities ook vandaag nog kunnen verbinden, activeren en verhalen tot leven brengen.
Spel als levende kennis
Bijzonder dit jaar was de aanwezigheid van een Maori-delegatie uit Nieuw-Zeeland. Voor de Maori is takaro (spel) meer dan louter tijdverdrijf: het is een manier van leren, reflecteren en verbinden — met elkaar, met de natuur, met het verleden en met toekomstige generaties. Spel is er deel van een levend kennissysteem waarin verhalen, symbolen, beweging en rituelen centraal staan.
Ook in Vlaanderen blijven traditionele spelen zoals kegelen, touwtrekken of boogschieten verder leven binnen verenigingen en erfgoedgemeenschappen. Zulke spelvormen zijn stevig verankerd in lokale tradities. Ze dragen een rijk immaterieel erfgoed met zich mee, vaak doorgegeven van generatie op generatie. Toch staan die tradities wereldwijd onder druk door verstedelijking en veranderende levensstijl.
Tocatì als internationaal erfgoedprogramma
Tocatì is meer dan een cultureel festival. Het is een internationaal samenwerkingsprogramma voor de borging van traditionele sporten en spelen, dat sinds 2022 erkend is op het UNESCO Register van Goede Borgingspraktijken. Vlaanderen is al jaren een actieve partner in dit verhaal, samen met Italië, Kroatië, Cyprus en Frankrijk. Vanuit ons land zijn o.a. de Volkssportkoepel VlaS, het Sportimonium, Werkplaats immaterieel erfgoed en het Departement Cultuur, Jeugd en Media betrokken, samen met tal van experts en vrijwilligers.
Het jaarlijkse festival in Verona vormt het kloppend hart van dit netwerk. Spelers uit heel Europa en ver daarbuiten komen er samen om hun speltradities te delen met elkaar, te inspireren en samen te bouwen aan de toekomst van ludodiversiteit ( diversiteit aan sport, spel en beweging).
Tijdens het festival vullen de straten zich met gejuich, aanmoedigingen en verbondenheid. Hier speelt men niet zomaar een spelletje. Hier leeft erfgoed.
Het is aan jou. Tocatì.
De Italiaanse titel van het festival betekent letterlijk: “Het is jouw beurt.” Een uitnodiging om mee te doen, te leren en verder te bouwen aan het levend erfgoed van spel en sport. Vanuit Vlaanderen blijven we met plezier meespelen. En ben je ooit het voorlaatste weekend van september in Verona dan mag je zeker dit festival niet missen!
Graag zelf aan de slag en een volkssport spelen? Kijk dan even bij de volksportenkoepel Vlas
Of ontdek meer in de expo ‘Rollen, bollen, werpen… (volks)sport in topvorm!
